Verslag van Derk zijn bezoek aan Taiwan
Tijdens het herfstreces bracht een delegatie van de Kamercommissie Buitenlandse Handel en Ontwikkelingssamenwerking een bezoek aan Taiwan. Er zijn verschillende redenen waarom ik het belangrijk vond om aan dit bezoek deel te nemen. Dit jaar is het namelijk 400 jaar geleden dat de Nederlanders Taiwan voor het eerst bezochten en daar een handelspost vestigden, Fort Zeelandia genaamd. Nu, 400 jaar later, zijn de handelsrelaties met Taiwan groter dan ooit. Taiwan exporteert, na Duitsland, het meest naar Nederland, en Nederland is de grootste investeerder in Taiwan. Dit is voornamelijk te danken aan chipfabrikant ASML, dat ook in Taiwan is gevestigd en nauw samenwerkt met het Taiwanese TSMC. In vrijwel elk elektronisch apparaat zijn chips te vinden; denk aan uw telefoon, tv, wasmachine of auto. Bijna 90% van de meest geavanceerde chips komt uit Taiwan, en buurland China aast hierop. China heeft deze cruciale kennis nodig om economisch verder te groeien en om de Verenigde Staten te overtreffen als grootste economie ter wereld. Dit is overigens een doel dat ver van zeker is, aangezien de Chinese economie al langere tijd haperingen vertoont. Bovendien erkent China Taiwan niet als een zelfstandig land en beschouwt het eiland als onderdeel van de Volksrepubliek China. De Chinese president Xi Jinping heeft herhaaldelijk aangegeven dat hij het als een van zijn grootste opdrachten beschouwt om Taiwan bij de Volksrepubliek China te voegen[1].
In de afgelopen jaren neemt de druk vanuit China op Taiwan ook toe. Zo vonden recent nog militaire oefeningen plaats waarbij China het hele eiland afsluit van de buitenwereld. Dat China het serieus meent, blijkt uit het feit dat ze vorig jaar ongeveer 15 miljard dollar uitgaven voor militaire oefeningen in deze regio[2], terwijl Nederland in datzelfde jaar 15 miljard euro uitgaf voor haar gehele krijgsmacht. Taiwan, met zijn 24 miljoen inwoners, is een kwetsbare speler en beschikt slechts over zeven dagen aan energievoorraden, die voor 80% uit kolen en LNG bestaan, voornamelijk geïmporteerd uit Australië. Ook op het gebied van voedsel is Taiwan afhankelijk van import en heeft het slechts een voedselvoorraad voor ongeveer drie maanden.
De economische gevolgen van een Chinese aanval op Taiwan zouden resulteren in een wereldwijde economische krimp van maar liefst 10%, wat een dubbel zo grote klap zou zijn als de kredietcrisis van 2008[3]. Maar nog veel belangrijker is dat bij een dergelijke aanval Taiwan als vrije democratie, waar de Taiwanese bevolking haar eigen toekomst bepaalt, zou ophouden te bestaan.
Afgelopen week hadden we afspraken met de Taiwanese president, de onderministers van Economie en Buitenlandse Zaken, en de nationale veiligheidsadviseur. Taiwan kijkt, net als Nederland, vooral naar de Scandinavische landen om hun samenleving weerbaar te maken. Ze investeren in hun krijgsmacht en proberen via innovaties in hun chipindustrie ervoor te zorgen dat ze onmisbaar worden in de wereldeconomie, wat hen tot nu toe goed lukt.
Verder bezochten we een fabriek van ASML en het World Vegetable Center, waar Nederlandse bedrijven en kennisinstellingen samenwerken met Taiwanezen aan weerbaardere gewassen. Net als chips is dit ook een vorm van hightech waar we trots op mogen zijn. We ontmoetten ook Nederlandse offshore windbedrijven die Taiwan ondersteunen bij de broodnodige energietransitie, zodat ze minder afhankelijk worden van de import van kolen en LNG uit verre landen. Echter, met de aanleg van offshore windparken en de bijbehorende kabels op de zeebodem brengen ze hiermee een nieuwe kwetsbaarheid met zich mee.
Tenslotte bezochten we Fort Zeelandia, ooit gesticht door de VOC. Opvallend was dat men hier juist trots is op deze geschiedenis en zelfs VOC-souvenirs te koop zijn. Over het algemeen zijn de Taiwanezen trots op hun samenwerking met Nederland en zijn ze zeer dankbaar voor de steun die wij in de Tweede Kamer bieden. Ze hebben ons gevraagd deze steun vol te houden, en daar kunnen ze op rekenen!
[1] edition.cnn.com/2024/10/01/china/china-xi-reunification-taiwan-national-day-intl-hnk/index.html
[2] www.reuters.com/world/asia-pacific/china-spent-153-bln-pacific-exercises-2023-internal-taiwan-estimates-show-2024-08-27/
