Geachte mevrouw Hamer,
Allereerst wil ik u danken dat u bereid bent om als informateur te fungeren in deze volgende fase van het formatieproces.
Ik vind het essentieel dat, gegeven de grote problemen die er in Nederland op tafel liggen, er nu met voortvarendheid wordt verder gepraat over inhoudelijke thema’s aansluitend bij de opdracht die de Tweede Kamer heeft meegegeven. Die gaat over het herstel- of transitiebeleid, dat niet los kan worden gezien van een aantal al veel langer bestaande problemen in economie en samenleving, maar ook om te inventariseren welke grote urgente thema’s met voorrang moeten worden uitgewerkt, en na te gaan welke afspraken er bij voorrang gemaakt moeten worden om de democratische rechtsorde te herstellen en versterken. Dit doet een beroep op het verantwoordelijkheidsgevoel van ons allen.
De coronacrisis heeft veel onzekerheden blootgelegd, maar al voor het virus rondging lagen er grote uitdagingen op tafel. Economische verschillen namen toe, de saamhorigheid nam af en de overheid bood steeds minder de bescherming waar mensen wel op rekenden. We hunkeren naar samenhang, naar saamhorigheid. Veel oplossingen kunnen we niet alleen organiseren. Daarom gaat onze inzet over meer dan het ik. Het gaat over een sterke en eerlijke economie, over een veilige verantwoordelijke samenleving en een betrouwbare en dienstbare overheid.
1. Sterke en eerlijke economie
Het CDA wil een sterke en eerlijke economie met meer aandacht voor jongeren, voor gezinnen en voor middeninkomens. Waar je met een gewone baan een fatsoenlijk inkomen verdient en vaker de zekerheid hebt van een vast contract. Waar je in elke stad en regio een betaalbare woning kunt vinden. Een sterke economie vraagt om ambitieuze investeringen. Om het land op te bouwen en klaar te maken voor de toekomst. We helpen ondernemers - groot en klein - met een doorstart na de crisis. Zodat de winkels, de restaurants en het café op de hoek weer een toekomst hebben.
2. Veilig en verantwoordelijke samenleving
Het CDA wil een veilige en verantwoordelijke samenleving. Waar we zorgdragen voor elkaar en waar we onze normen bewaken en onze waarden beschermen. Wij wijken nooit voor de terreur van de georganiseerde misdaad. Wij staan pal voor bedreigde bestuurders, advocaten en journalisten, en altijd naast de slachtoffers van criminaliteit en geweld. Law & order is voor ons geen stoere taal, maar een bittere noodzaak en een harde strijd. Om de ondermijning aan te pakken. Een verantwoordelijke samenleving betekent ook dat wie in Nederland komt zijn best doet en mee doet en kiest voor Nederland. Dat vragen we van nieuwkomers, omdat het geen recht is om naar Nederland te komen maar wel een voorrecht is hier te mogen zijn. Maar wie kiest om hier mee te doen moet ook dezelfde kans krijgen om te delen in de Nederlandse belofte. Dat betekent ook een streng maar rechtvaardig asiel-, migratie- en integratiebeleid.
3. Betrouwbare en dienstbare overheid
Het CDA wil een betrouwbare en dienstbare overheid, die naast mensen staat en oog heeft voor hun zorgen. En die burgers niet ziet als klanten of potentiële fraudeurs. We willen een overheid die haar kerntaken waarmaakt en waakt over het algemeen belang. Dienend, beschermend en rechtvaardig, zodat we veilig over straat kunnen. Onze kinderen leren lezen en rekenen. Iedereen meedoet en niemand wordt uitgesloten. Behulpzaam voor wie niet kan, streng voor wie niet wil.
Volledigheidshalve verwijs ik u naar de moties die het CDA recent heeft ingediend in de Kamer om het nieuw sociaal contract te verwezenlijken en hiervoor zien we brede steun.
4. Voor deze en voor de volgende generatie
Het CDA wil altijd verder kijken dan de problemen van de huidige generaties. Wij dragen immers ook een grote verantwoordelijkheid voor de volgende generatie(s). Voor het CDA staat voorop dat we uitdagingen moeten aangaan maar niet de rekening moeten doorschuiven naar de volgende generaties, dat we kiezen voor de lange termijn en niet voor de korte klap. Daarom pleiten we voor financieel degelijk beleid. Ook laten we geen milieuschuld achter. Parijs is een opdracht maar boven al een plicht aan de volgende generaties. We leveren bijdragen door slim te investeren in innovatie en onderzoek te doen naar nieuwe technologieën en de natuur te versterken.
Uw opdracht sluit af met de vraag of partijen ook bereid zijn hun schouders te zetten onder de inhoudelijke uitdagingen die ons land kent. Ik hoop, en ik meen, deze bereidheid bij vele partijen te herkennen en ik hoop ook na deze inhoudelijke exercitie dat er veel partijen zijn die willen praten over de inhoudelijke prioriteiten die wij middels deze fase vaststellen.
Mijn overtuiging was, is en blijft dat mensen in het land de inhoudelijke uitdagingen veel wezenlijker vinden dan wat wij hier bediscussiëren over onze onderlinge verhoudingen.
Ik herhaal dat ik mij zeer wel kan voorstellen dat wij als CDA in de oppositie gaan, maar ook dat ik mij zeer wel kan voorstellen dat we gaan deelnemen in een volgend kabinet. De afweging om wel of niet te participeren in een coalitie, is voor het CDA primair een inhoudelijke afweging, en hangt uiteraard eveneens samen met de samenstelling van een eventueel kabinet. Zodat we het vertrouwen hebben dat Nederland er met ons na die periode mooier en sterker voorstaat.
Wij willen de basis op orde brengen door vertrouwde zekerheden als een vaste baan, een betaalbare woning en een veilige buurt ook voor de jongeren en gezinnen van nu weer bereikbaar en vanzelfsprekend te maken. Wij versterken de samenleving door onze normen te bewaken en onze waarden te beschermen. Wij investeren in de economie van morgen met een ambitieuze en duurzame toekomstagenda voor innovatie, technologie en de ontwikkeling van nieuwe regio’s.
Met vriendelijke groet,
Wopke Hoekstra