Na de vreselijke branden op Lesbos heeft de coalitie afspraken gemaakt over een substantiële bijdrage aan de ontstane situatie in Griekenland. Er kwam extra noodhulp, Nederland richt 3 shelters in waar minderjarigen door de asielprocedure heen geholpen worden en het Nidos ondersteunt Griekenland bij het opzetten van een voogdijprogramma. Daarnaast zouden 100 kwetsbare jonge alleenstaande minderjarigen, die uitzicht hebben op een status, uit Griekenland worden overgenomen.
De noodhulp is aangeboden en we hebben deze bij motie samen met de CU en D66 nog verder verhoogd. De EU is immers een waardengemeenschap en opvang van migranten en vluchtelingen moet fatsoenlijk zijn. Ook is mede op ons verzoek, met succes, aangedrongen op overplaatsing van duizenden kwetsbare mensen van de Griekse eilanden naar het vasteland. De shelters zijn ingericht en opvang wordt geboden. Wat het voogdijprogramma betreft worden ook de noodzakelijke stappen gezet.
De overkomst van de kinderen bleek buitengewoon ingewikkeld en dat betreuren wij zeer. Griekenland worstelt met de organisatie waarbij Covid ook niet heeft geholpen. Daar kwam bij dat wij gezamenlijk de eis hebben gesteld dat het kinderen moesten zijn die uitzicht hebben op een status. Omdat het merendeel van de migranten dat vooruitzicht niet bleek te hebben (het zijn vooral migranten afkomstig uit Pakistan, Afghanistan, etc, geen vluchtelingen uit bijvoorbeeld Syrië) waren die haast niet te vinden. Steeds wanneer een minderjarige voor overkomst geselecteerd was, bleek er een relatie te zijn in een ander EU land waarna overdracht naar dat land werd georganiseerd.
Omdat het ons allemaal te lang duurde en wij de beelden zagen van kleine kinderen in onmenselijke situaties, hebben wij de staatssecretaris de ruimte gegeven ook kwetsbare gezinnen over te nemen. Dat heeft er nu in geresulteerd dat 100 kwetsbare personen zijn overgenomen waaronder 57 minderjarigen. 30 van hen is 4 jaar of jonger. In dit verband verdient nog vermelding dat wij zeer ongelukkig waren met de afspraak dat de 100 kwetsbaren die uit Griekenland overgenomen zouden worden in mindering worden gebracht op het aantal dat wij van elders overnemen. Deze afspraak treft door de Corona-pandemie vooralsnog geen doel (er wordt nauwelijks gereisd), en wat ons betreft vegen we die die afspraak spoedig van tafel.
Er kwamen en komen nog moties in stemming die de staatssecretaris oproepen alsnog meer minderjarigen over te nemen. Wij zijn daar niet voor. Wij vinden het belangrijk om in te zetten op een structurele duurzame oplossing in Griekenland voor betere opvang van alle vluchtelingen en migranten. Tegelijkertijd willen we voorkomen dat alsnog honderden oudere minderjarigen ter overname worden aangeboden die uiteindelijk hier niet mogen blijven. Het is natuurlijk te pijnlijk dat die dan uiteindelijk toch terug moeten, wat naar verwachting ook buitengewoon lastig zal zijn. Bovendien werken we hiermee in de hand dat het weer blijkt te lonen om minderjarigen vooruit te sturen, omdat dat dan mogelijk toch tot een verblijfsvergunning en gezinshereniging leidt. Want de overgenomen ‘AMA’s in Duitsland en Zweden hebben in grote getale een beroep op gezinshereniging gedaan.
Ook wegen wij mee dat we momenteel in Nederland nog meer dan 8.000 statushouders in onze overvolle opvang hebben waarvoor geen plaats blijkt te zijn. Ruim 2400 van hen zijn minderjarig. Voor hen blijkt nergens plek. Wij hebben gemeenten die zich bereid hebben verklaard minderjarigen over te nemen, gevraagd mensen die hier al zijn eerst aan woonruimte te helpen. Hier is nauwelijks op gereageerd.
Natuurlijk hebben ook wij oog voor de ontstane situatie. Vandaar onze inzet om meer hulp te verlenen. Ook blijven wij constructief in de inzet om te komen tot een sluitende Europese aanpak. Daarnaast dwingen wij dezer dagen af dat de mensen die al lange tijd in Nederland zijn , Staatlozen en eerder gepardonneerde, niet langer als tweederangsburgers worden behandeld. Zij krijgen eindelijk uitzicht op Nederlanderschap en documenten.
Kortom. Wij vullen onze verantwoordelijkheid zo in dat wij ruimte bieden en willen kunnen blijven bieden aan echte vluchtelingen die vervolgens ook kans maken op een volwaardige toekomst in Nederland. In de tussentijd werken we constructief mee aan een effectiever Europees asielbeleid en dragen we bij aan de verbetering van de leefomstandigheden in de opvangkampen aan de grenzen van Europa.
Madeleine van Toorenburg
