Congresspeech van Wopke Hoekstra

Onze partijleider Wopke Hoekstra sloot het partijcongres af met een mooie speech over het herstellen van de balans. Wopke Hoekstra: 'Afgelopen jaar was een zwaar jaar. Voor iedereen. Het roept de vraag op waar we met z’n allen naartoe onderweg zijn. Een tijdje geleden vroeg iemand me wat ik later aan mijn kinderen of kleinkinderen wil nalaten. Het antwoord is eenvoudig: ik wil dat zij  het weer een beetje krijgen dan wij. Zoals wij het beter hebben dan onze ouders.'

Beste CDA’ers,

Dank jullie wel dat jullie hier met zovelen virtueel aanwezig zijn. Voor ons allemaal is het in veel opzichten een wat surrealistisch moment. Niet alleen omdat dit congres weer, helaas, virtueel is. Het voelt ook qua moment als een politiek niemandsland. We hebben afgelopen weken en maanden ontzettend hard gewerkt aan het concept coalitieakkoord. Natuurlijk weet ik het niet zeker, maar ik hoop en verwacht dat het er snel ligt. Ik zou u heel graag willen vertellen dat ik er ontzettend trots op ben. Dat het akkoord een stevig fundament legt onder de toekomst van ons land. Dat het ontzettend veel mooie CDA punten bevat. Dat we als CDA grote resultaten hebben geboekt.Dat er een prachtige basis ligt van en voor een nieuw CDA. Voor een Nederland waarin we de balans herstellen. Maar ik kan er helaas, inhoudelijk, nog niets over zeggen. En dat voelt surrealistisch. 

Wat ook surrealistisch is, maar dan in negatieve zin, is Covid. Al meer dan anderhalf jaar wordt onze samenleving ontwricht. Het raakt de meest kwetsbaren: de ouderen, de mensen met een aandoening, maar ook de mensen die nu langer moeten wachten op hun behandeling. Duizenden mensen zijn aan Covid overleden. Covid trekt een enorme wissel op ons allemaal. Omdat we thuis moeten werken, niet meer kunnen sporten, niet meer naar het theater of het café kunnen. Duizenden ondernemers en zzp’ers worden keihard in hun inkomen geraakt. Noodzakelijke operaties worden uitgesteld. Mensen voelen zich eenzaam. Dat baart mij grote zorgen. Maar de corona crisis doet nog wat anders. Het legt zwakheden in onze samenleving bloot. Zwakheden die er eigenlijk al voor de crisis waren. Groepen komen tegenover elkaar te staan. Solidariteit en saamhorigheid staan onder druk. Het woord ‘polarisatie’ zou wel eens het woord van 2021 kunnen worden. En dat vind ik dieptreurig. Wat mij betreft is de oplossing voor deze crisis samen te vatten in één woord. ‘Samen’. Samen kunnen wij de grote vraagstukken van vandaag en morgen aan. Samen zorgen we voor elkaar. Samen vechten we tegen uitsluiting en discriminatie, tegen ongelijkheid. Samen komen we uit deze crisis.

Beste CDA’ers, en dat geldt ook voor de politiek, die veel te veel polariseert. De Britse rabbijn Jonathan Sacks schreef daar iets moois over. Hij maakte een onderscheid tussen twee soorten van politiek: enerzijds politiek van wanhoop en cynisme, die vooral angst en machteloosheid oplevert. De politiek waarin de mening van een dansleraar evenveel aandacht krijgt als een doorwrocht wetenschappelijk onderzoek. De andere soort is de politiek van verantwoordelijkheid en van hoop. De politiek die gaat over keuzes maken in het algemeen belang, soms onder moeilijke omstandigheden. Het is aan ons, christendemocraten, om deze politiek van verantwoordelijkheid en hoop waar te maken. Het is aan ons om perspectief te schetsen en bruggen te bouwen. Ik heb grote moeite met de politici die het vergroten van de chaos als politiek verdienmodel gebruiken. Politici die ronkende verhalen vertellen dat Covid een griepje is, dat vaccineren overbodig of zelfs gevaarlijk is. Het zijn politieke relschoppers, met een pijnlijk gebrek aan respect voor het leven van de ander. Want dat is wat ze doen: ze spelen voor hun eigen winst, met de levens van anderen. In de samenleving zien we dat ook terug. 

Een klein deel van Nederland overschreeuwt de grote meerderheid. Zij schreeuwen moord en brand, over alles wat hen wel niet afgenomen is. Als je naar het nieuws van de afgelopen weken kijkt, dan lijkt het soms wel alsof we in een oorlogsgebied leven. Hooligans die, vermomd als demonstranten, er alleen maar op uit zijn om de politie in het nauw te brengen en rellen te schoppen. Dat heeft niets met vrijheid of rechtvaardigheid te maken. Het is precies het tegenovergestelde. En. Dat. Kan. Niet. Nederland bestaat voor het overgrote deel uit mensen die anderen behandelen zoals ze zelf behandeld willen worden. Die, als ze niet naar hun werk kunnen, gewoon thuis verder werken. Die testen als ze verkouden zijn. Die zich zorgen maken dat de zorg overbelast raakt. Die net zo balen van alle maatregelen die keer op keer genomen worden, maar wel hun best doen die maatregelen na te leven. Dát zijn de mensen die Nederland draaiend houden. Zíj zijn de mensen die Nederland mooi maken. Zij zijn degenen die van ons land een sterke samenleving maken. Die mensen moeten veel meer aandacht krijgen.

Beste CDA’ers, het is tijd dat we de balans herstellen. Vrijheid gaat altijd gepaard met verantwoordelijkheid. Rechten gaan hand in hand met de plichten die daarbij horen. We moeten duidelijk zijn over de waarden en normen die we met elkaar delen. Ook de balans tussen overheid en burger moeten we herstellen. De overheid is geen bedrijf, en burgers zijn geen klanten. De overheid moet zich niet gedragen als een bedrijf. Het land is geen business, maar een samenleving. Als inwoners hebben we daar grote invloed op. Door te stemmen, door belasting te betalen, door regels na te leven, zorgen we dat een overheid kan werken. Voor ons allemaal. Afgelopen jaar was een zwaar jaar. Voor iedereen. Het roept de vraag op waar we met z’n allen naartoe onderweg zijn. 

Een tijdje geleden vroeg iemand me wat ik later aan mijn kinderen of kleinkinderen wil nalaten. Het antwoord is eenvoudig: ik wil dat zij  het weer een beetje krijgen dan wij. Zoals wij het beter hebben dan onze ouders. Nu maakt het nog te veel uit waar je geboren wordt. Het is gewoon niet waar dat we allemaal dezelfde kansen hebben. Ik wil vooruitgang. Niet een vooruitgang die ten koste gaat van bijvoorbeeld het milieu, maar juist daarmee in balans is. Economie én ecologie. Welvaart én welzijn. Vrijheid én verantwoordelijkheid. Als we de juiste balans vinden, creëren we die vooruitgang. Toen ik dat voor het eerst hardop zei, werd ik door sommige aangekeken of ik gek geworden was. Want dan kán toch helemaal niet? Maar ik weet zeker dat het wel kan. Samen kunnen we dat. Onze ouders hebben hard gewerkt voor ons, wij werken hard voor onze kinderen. Ik wil dat verschil maken: dat onze kinderen het opnieuw beter kunnen hebben. Daarom is het belangrijk dat jongeren fantastisch onderwijs krijgen en schuldenvrij aan hun werk beginnen. Dat we zorgen voor onze kinderen en voor onze ouderen. Voor stad én platteland. Het is belangrijk dat iedereen meedoet.Net als al onze eigen CDA politici die zich inzetten in alle gemeenteraden. Die links en rechts verbinden, die midden in de buurt staan, die de balans herstellen. Dat is waarom ik partijleider ben van de mooiste partij van Nederland. De partij die niet kiest voor tegenstelling, maar voor verbinding. Voor meedoen.Het CDA is de partij van de vooruitgang. Van de aandacht. Van het overbruggen van verschillen. Van de balans. 

Beste CDA-ers,

We willen toonaangevend zijn op de inhoud. Daarom schreef onze fractie samen met 150 boeren afgelopen maanden een visie op landbouw, met een nieuwe balans tussen de landbouw en de leefomgeving. Daarom vinden we in onze klimaatvisie een nieuwe balans tussen economie en ecologie. Daarom werken we keihard aan een thema als veiligheid en drugscriminaliteit. Drugs geweld, de moorden op een advocaat en journalist, toenemende overlast: het is niks minder dan een aanval op onze rechtsstaat. Daarom presenteerde Anne Kuik concrete voorstellen om ook hier de balans te herstellen. We nemen de verantwoordelijkheid. Dat is voor mij ook de opdracht van het nieuwe kabinet. En van het CDA in dat kabinet. Een kabinet dat de verantwoordelijkheid neemt, op weg naar een beter Nederland. Dat betekent dat we moeten investeren in duurzaamheid. In onderwijs. In veiligheid. In wonen. In ruimtelijke ordening. In de toekomst. 

Volgend jaar kiezen we nieuwe gemeenteraden. Ik ben bijzonder trots op al die afdelingen die in deze moeilijke tijd - ook voor het CDA - hun schouders eronder zetten. Ik ben trots op al die jonge mensen die klaar staan als lijsttrekker, raadslid of wethouder. Dát is de groene golf waar Nederland nog veel van gaat horen. De herindelings-verkiezingen vorige maand waren daar al een mooie voorbode van. We sluiten een periode af waarin heel veel mensen de basis hebben gelegd voor die vernieuwing. Van Zwol vertaalde dat mooi in ‘recht doen, gezond leven en verschil verbinden’. Ik denk ook aan het vorige bestuur en het interim bestuur onder leiding van Marnix van Rij, die daarin een onmisbare rol heeft vervuld. En die het stokje overdraagt aan Hans Huibers, die vandaag met het nieuwe bestuur vol van start gaat. Ik denk aan onze fractie, barstensvol energie. Ik denk aan onze bewindslieden, die ook demissionair bergen werk verzetten. Afgelopen maanden hebben Pieter Heerma en ik dag in dag uit onderhandeld over een nieuw coalitieakkoord. Het waren soms lastige, soms moeizame, soms zoekende en in ieder geval lange onderhandelingen. Niet zozeer vanwege de andere partijen, maar vanwege het feit dat we allemaal doordrongen zijn van het feit dat het anders moet. Dat het anders kan. 

In het nieuwe kabinet zal het CDA zich anders opstellen. We formuleren scherper waar we staan en waarom we daar staan. Compromissen sluiten we vanuit onze CDA-idealen. Ons eigen geluid zal helder en herkenbaar zijn. We laten onze idealen niet ondersneeuwen door de waan van de dag. In de afgelopen maanden hebben we samengewerkt aan een nieuw CDA. Een CDA dat trots is op het verleden en ambitieus naar de toekomst. Een CDA klaar voor een nieuwe tijd, een nieuwe fase, een nieuwe balans. Ik kijk er naar uit om in 2022 door te bouwen aan één CDA. Eén team van het nieuwe bestuur, fractie, bewindspersonen, afdelingen, leden. Daarom kom ik nog voor de Gemeenteraadsverkiezingen naar alle provincies. Om gebaseerd op onze gedeelde idealen samen vol energie campagne te voeren. Het gaat erom dat we het samen doen, dat we luisteren, aan de slag gaan. Want samen brengen we Nederland weer in balans. En dat gaan we doen: komende maanden gaan duizenden kandidaten en vrijwilligers op pad met nieuwe ideeën voor hun eigen dorp of stad, wijk of straat. Samen met de fractie en de nieuwe bewindspersonen zal ik alles doen wat in mijn vermogen ligt om onze CDA’ers in het hele land te steunen. Jullie te helpen stemmen te winnen voor een samenleving waarin al onze kinderen het een beetje beter krijgen dan wij. Ik heb het volste vertrouwen dat we samen ons land, onze gemeente en onze buurt weer in balans krijgen. 

Tot slot nog even terug naar afgelopen week.Tussen alle formatie-hectiek door zaten Liselot, onze jongste zoon en ik afgelopen maandag in het ziekenhuis. Zoals velen van jullie weten werd hij in de zomer van 2016 gediagnosticeerd met leverkanker. Hij was toen net een jaar oud. Na chemotherapie en een operatie waren we dolgelukkig dat hij daarna ‘in remissie’ was; de tumor was tot de laatste cel opgeruimd. Maar officieel ben je pas genezen als de kanker in de vijf jaar erna ook wegblijft. Deze week was zijn laatste controle. Met aan het eind van de ochtend fantastisch nieuws. Wij voelen diepe dankbaarheid naar alle verpleegkundigen en dokters die voor onze zoon hebben gezorgd. We voelen ons gesteund door alle hartverwarmende reacties van CDA’ers en anderen afgelopen dagen. Het maakt ook weer zichtbaar hoe belangrijk gezondheid en familie zijn en dat las ik ook in al jullie hartverwarmende reacties. Juist daarom wil ik afronden met een persoonlijke wens: ik wens jullie en jullie familie alle gezondheid en een prettige, zalige en gezegende kerst toe, waarin we, virtueel of niet, door dik en dun met elkaar verbonden zijn. 

Dank jullie wel. 

Wopke Hoekstra