De Volksbank moet echt de bank van het volk zijn
Op 22 maart debatteerde de Tweede Kamer over de toekomst van het bankenlandschap. Tijdens dat debat pleitte CDA Tweede Kamerlid Evert Jan Slootweg ervoor de Volksbank om te vormen tot een coöperatie, een bank echt van het volk. Die ochtend schreef Evert Jan onderstaand opiniestuk in het Algemeen Dagblad over waarom de Volksbank een bank voor heel Nederland is en moet blijven.
In Nederland hebben we veel grote banken. Banken met tal van aandeelhouders, die rendement moeten maken om hun aandeelhouders tevreden te houden. Hoog rendement roept om meer risico en minder kosten. Die benadering zorgt voor een grotere afstand tussen de bank en haar klanten, terwijl bankieren in feite een maatschappelijke dienst is. Het stelt mensen en bedrijven in staat deel te nemen aan de samenleving. De huidige onrust in de bankensector toont dat het anders moet. Want de paniek in de sector, en de onzekerheid die dat met zich meebrengt, zijn een signaal dat we onvoldoende grip hebben op een sector van essentieel belang die te ver van het oorspronkelijke doel is komen te staan.
De Volksbank pakt het anders aan en laat andere banken zien dat een menselijke benadering van bankieren nodig is. Want zoals de Volksbank aangeeft: bankieren gaat om meer dan geld alleen. De Volksbank komt voort uit SNS Reaal. Als gevolg van de kredietcrisis had de bank-verzekeraar in 2008 nationale noodsteun nodig. Begin 2013 leek SNS Reaal alsnog failliet te gaan en werd de bank genationaliseerd door de overheid om het financiële stelsel stabiel te houden. In 2017 kreeg het deel SNS Bank de naam ‘de Volksbank’, maar bleef in handen van de staat. Destijds was het idee dat de bank zo snel mogelijk weer terug naar de markt moest.
In tegenstelling tot andere grote banken kiest de Volksbank ervoor het simpel te houden. Je kunt er sparen, een hypotheek krijgen en makkelijk terecht met vragen als je er zelf niet uitkomt. Het is een bank met eenvoudige producten en een nadruk op nabijheid en persoonlijk contact. De laatste jaren is het aantal filialen gestegen van 480 naar 530, terwijl veel grote banken juist in een razend tempo hun kantoren sluiten en je voor je vragen bij hun bent aangewezen op een chatbot. De koers van de Volksbank moet worden doorgezet en uitgebreid. In de eerste plaats zodat er een bank is voor mensen die toegankelijk willen bankieren, maar in de tweede plaats om andere banken te prikkelen ook te kiezen voor deze benadering. Met een concurrent die laat zien dat betere dienstverlening mogelijk is, voelen commercieel ingestelde banken de druk om toegankelijker te worden. Deze koers past echter niet in de wereld van aandeelhouders die uit zijn op hoog rendement en lage kosten.
Kortom, de Volksbank moet niet terug naar de markt, maar echt een bank van het volk worden. Wat het CDA betreft is een coöperatie daarvoor de beste vorm. Dan zijn de klanten de eigenaar van de Volksbank en hebben zij de zeggenschap over de koers. Een bestaande bank omvormen tot coöperatie is niet gemakkelijk, maar niet minder relevant. Dat vraagt om geduld, kleine stapjes in de juiste richting, een goede samenwerking met financieel krachtige partners en een rotsvast geloof. Wat het CDA betreft komt de Volksbank in handen van het volk en volgen andere grote banken haar voorbeeld. Zo blijft komt de bank weer dichterbij.
