De inval van Poetin is een daad van ongekende agressie, in strijd met het humanitair recht en een flagrante schending van de soevereiniteit van Oekraïne. Eens te meer beseffen we dat vrede en veiligheid in een onrustige wereld een prijs hebben. Te lang is er bezuinigd op defensie en het is wrang dat verschillende politieke partijen pas nu tot het inzicht komen dat extra investeringen in de krijgsmacht geen luxe, maar noodzaak zijn.
Deze week kondigde de nieuwe Duitse bondskanselier, Olaf Scholz, een historische investering van 100 miljard euro aan in de Bundeswehr. In de Tweede Kamer gingen partijen als GroenLinks en de PvdA deze week ook overstag, waar zij tot dan in hun tegenbegroting de uitgaven voor defensie nog met twee miljard verlaagden. Maar wie slechts naar extra geld kijkt, komt bedrogen uit. Er is meer nodig om onze krijgsmacht op korte termijn op orde te krijgen.
Ingewikkelde procedures binnen Defensie, aanbestedingsregels, angst voor juridische claims en tekort aan gekwalificeerd personeel zorgen ervoor dat aanschaf van militair materieel ongekend lang duurt. Zo praten we al sinds 2013 over het vervangen van de onderzeeboten en is in 2016 het besluit genomen met als doel dat ze in 2028 in de vaart zouden zijn genomen. Met het huidige tempo hebben we pas tegen 2028 gekozen welke werf ze mag gaan bouwen. Tussen het eerste besluit en de eerste vlucht met de JSF lag bijna twintig jaar.
Ook de defensie-industrie wordt gehinderd door onnodige regels en bureaucratie. Het nieuwe EU Ecolabel voor financiële diensten en de uitsluiting van defensietechnologie door de Europese Investeringsbank, ontmoedigen investeringen in de Europese defensie-industrie.
Hiermee zetten we niet alleen de eigen defensie-industrie op achterstand ten opzichte van bijvoorbeeld de Chinese industrie, maar wordt het steeds lastiger om nog normgevend te zijn. Het Swift bankensysteem, een Westerse uitvinding, heeft ons laten zien waarom het belangrijk is om de norm te bepalen in nieuwe, vitale technologieën.
Om de afhankelijkheid van landen als Rusland of China te beperken, moeten we - in Europees verband - meer investeren in de ontwikkeling van bijvoorbeeld nieuwe, autonome wapensystemen. Dat vraagt om een gezamenlijke aanpak en een solide Europese strategie. Tot slot moet ook de militaire samenwerking tussen de EU en de Navo-landen worden verbeterd. Gezamenlijk aankopen van materieel kunnen substantiële schaalvoordelen opleveren. Nu heeft elk Europees land zijn eigen defensie-industriebeleid.
Dit heeft als gevolg dat wij in de EU 178 verschillende wapensystemen hebben. Ter vergelijking: de Verenigde Staten hebben er 38. Waar wij in de Europese Unie 17 verschillende type tanks kennen, hebben de Verenigde Staten er slechts één. Investeringen in defensie vragen dus niet alleen om meer geld, maar ook om veel minder onnodige regels.
Derk Boswijk
Tweede Kamerlid voor het CDA.
