Inbreng Julius Terpstra bij het debat over de woningbouw op 18 juni 2020
Afgelopen week kreeg ik een mail van Gert. Een dertiger die samen met zijn vriendin anti-kraak woont in klein omgebouwd klaslokaal van een voormalige basisschool. Ze zouden graag willen verhuizen, huisje met een tuin, misschien zelfs kinderen op termijn. Gert is kansloos op deze markt. Samen verdienen ze teveel voor een sociale huurwoning en te weinig voor een koopwoning. Met Gert zijn er duizenden anderen…
Grote woningnood
Voorzitter, er is sprake van grote woningnood in Nederland. Er voltrekt zich voor onze ogen een stille crisis waar met name starters en Nederlanders met een normale portemonnee de dupe van zijn: het vinden van een fatsoenlijke woning is verder weg dan ooit. Een volledige generatie van jonge starters dreigt vast te lopen.
De oplossing voor de woningnood in Nederland is vrij simpel. We moeten meer betaalbare woningen bouwen. Zowel binnen de stad, als ook daarbuiten. Ieder weldenkend mens realiseert zich dat we de woningnood niet alleen maar binnenstedelijk kunnen oplossen. Investeerders, ontwikkelaars en corporaties zijn er klaar voor. De minister moet echt een tandje bijzetten.
Met de brief van 20 mei heeft de minister aangegeven dat zij een aantal kortetermijnmaatregelen treft om de bouw door te laten bouwen tijdens de coronacrisis. Cruciaal, maar wat het CDA betreft nog te weinig. Daarover het volgende:
Locaties, locaties, locaties
Mijn voorganger, de heer Ronnes zei het al, het gaat om: locaties, locaties, locaties. Harde plannen. Er is geen tijd te verliezen. Het plaatsen van flex- en noodwoningen blijft achter, hoe kan dit? De minister moet volgens het CDA ook vaker gebruik maken van haar aanwijzingsbevoegdheid. Valkenburg is succesvol in beweging gebracht. Dreigen met een aanwijzing was al voldoende om de gewenste beweging te krijgen. Wij willen graag een lijst van gemeenten waar bouwlocaties al langer dan tien jaar vastzitten. U kent ons standpunt over Rijnenburg bij Utrecht. Een aanwijzing geven zou veel starters blij maken. Maar er zijn meer locaties zoals Rijnenburg. Graag spoedig zo’n lijst van bouwprojecten die klem zitten. En ik roep projectontwikkelaars, gemeenten, provincies en belanghebbenden op ook met namen van locaties te komen. Is de minister bereid om nu door te pakken op locaties zoals Rijnenburg, en te gaan aanwijzen?
Nood breekt wet: hef belemmerende regels op
De minister schrijft dat belemmeringen bij procedures zoveel mogelijk worden weggehaald. Gemeenten worden extra ondersteund bij vergunningverlening en andere procedures door zogenoemde flexpools van ambtenaren. Daar komt 20 miljoen euro voor beschikbaar. Wij hebben een betere oplossing: hef de regels op! Dan zijn die flexpools niet nodig. Nood breekt wet. En verbiedt provincies om nieuwe regels te bedenken. En als ze deze ‘super ambtenaren’ dan wel worden ingezet, zet ze in op grote projecten!
Voorzitter, de korting op de verhuurdersheffing moet leiden tot 80.000 nieuwe woningen. Corporaties staan te springen om deze woningen te bouwen. Een taskforce moet toezien op de daadwerkelijke komst van deze woningen. Wanneer start deze taskforce en wie nemen hierin zitting? Graag een reactie.
Verkenning omvang en samenstelling bevolking Nederland in 2050
Voorzitter, dan migratie: wat kan Nederland dragen? Dat moeten we ons goed afvragen. We zien dat de cijfers over de verwachte bevolkingsgroei van het CBS vaak niet kloppen. Het CBS schat de aantallen structureel te laag in. Volgens deskundigen zijn de aannames over de migratie niet juist. Er blijken veel meer arbeidsmigranten hier te wonen dan we verwacht hadden. 1 op de 4 arbeidsmigranten blijft hier ook wonen. Dat is misschien wel de belangrijkste reden dat we tot 2040 een miljoen extra inwoners in dit land erbij krijgen. Sybrand Buma agendeerde dit al twee jaar geleden, en er wordt nu gewerkt aan een eerste fase Verkenning omvang en samenstelling bevolking in Nederland in 2050. Wat is het standpunt van de minister betreffende migratie binnen de volkshuisvesting en hoe gaat de minister haar standpunt inbrengen bij die Verkenning inzake de omvang en samenstelling bevolking in Nederland in 2050? Graag een reactie.
Geef starters meer kansen
Voorzitter, tot slot terug naar Gert en naar de starters. Starters moeten toch makkelijker een hypotheek kunnen krijgen. Ze verdienen een eerlijke kans! Dat kan op verschillende manieren. Ik denk aan de pilot die hypotheekverstrekker BLG Wonen doet. Daarbij mogen starters een hogere hypotheeklast aan gaan als ze aantonen duurzaam een hoge huur betaald hebben. Veel starters kunnen maandelijks meer dan 1300 euro (!) aan huur betalen maar bij de bank komen ze niet in aanmerking voor een hypotheek. Meer ruimte voor starters bij de hypotheekverstekkers dus. Graag een reactie van de minister.
Tot slot. Wonen bepaalt wie wij zijn, onze identiteit. Woningnood helpt daar absoluut niet bij. Het is te belangrijk om te laten liggen. Wat het CDA betreft gaan we hier zo snel mogelijk en zo hard mogelijk mee aan de slag.
