Duurzaam leven

Ons land, elke gemeente, iedere inwoner en elk bedrijf in Zuid-Holland is het laatste jaar  geconfronteerd met ongekende vraagstukken/uitdagingen op het gebied van energie, milieu en klimaat. Er lag al een opgave voor het uitvoeren van een energietransitie en het tegengaan van klimaatveranderingen (klimaatneutraal 2050). Daar is de beschikbaarheid van voldoende (schone) energie in het laatste jaar bijgekomen. Dit laatste vraagt om grote en ingrijpende besluiten en een versnelling van de energietransitie. Het CDA in Zuid-Holland zal zich de komende vier jaar inzetten om voor alle inwoners en bedrijven van Zuid-Holland zorg te dragen voor voldoende beschikbare en betaalbare energie en een goed leefklimaat. Dit willen we doen vanuit een hoopvol perspectief om de aarde goed achter te laten voor de toekomstige generaties.

• De komende jaren zet het CDA in op energiebesparing. Door het energieverbruik tot een minimum te beperken zijn we beter is staat om tijdig over te gaan op schone energie, en worden we weer onafhankelijk van onder meer Russisch gas. Hiervoor wordt in de komende periode een meerjarenplan opgesteld in samenwerking met inwoners, bedrijven en kennisinstellingen.
   
• Het CDA wil de fossiel intensieve economische werkgebieden stimuleren met de transitie naar duurzame krachtbronnen, bijvoorbeeld door het verstrekken van gerichte subsidies. Een goed voorbeeld hiervan is de transitie die tuinders in het Westland moeten maken. Zij gaan van het gas af om via rest- en aardwarmte hun CO2-afdruk te verkleinen, maar belangrijker nog, om hun productie en producten betaalbaar te houden.
   
• Het CDA gaat samen met inwoners, bedrijven en kennisinstellingen aan de slag voor een duurzaam en schoon Zuid-Holland, bijvoorbeeld via coöperaties. Samen realiseren we de beste oplossingen voor een efficiënte energietransitie. Dit is in lijn met het Klimaatakkoord en de Regionale Energie Strategie (RES).

• Draagvlak is cruciaal voor een succesvolle energietransitie. Doemscenario’s, onrealistische termijnen of verplichte (vaak peperdure) innovaties zijn daarom geen optie.
   
• De provincie is verantwoordelijk voor een deel van de uitvoering van het regionaal openbaar vervoer. De verduurzaming hiervan heeft prioriteit. Van alle nieuwe bussen wordt daarom geëist dat deze elektrisch of op groene waterstof rijden.

Om de klimaatdoelen te halen moeten we van fossiele energie overschakelen naar duurzame energie. Duurzame energie zoals zonne- en windenergie zijn alternatieven waardoor we minder fossiele brandstof nodig hebben. Dit zal ons helpen de versnelde klimaatverandering tegen te gaan en ons onafhankelijker maken van Rusland en het Midden-Oosten. Door de onvoorspelbaarheid van landen waarvan we ons afhankelijk maken, worden we ook kwetsbaar. Daarom is het van belang versneld over te stappen naar duurzame energie. Als provincie kunnen we hier ook ons steentje aan bijdragen door het meer opwekken en gebruiken van duurzame energie.

• Het CDA wil zich naast zonne- en windenergie ook op andere duurzame energiebronnen richten, zoals aardwarmte, groen gas en duurzame biomassa. Ook blauwe en groene waterstof is nodig, evenals de opslag van CO2.
   
• Als het aan het CDA ligt wordt er met name geïnvesteerd in windturbines op zee. Windturbines op land kunnen alleen onder strikte voorwaarden: op voldoende afstand van de gebouwde omgeving (dus heldere afstandsnormen, daar werkt het kabinet ook aan), participatie van omwonenden en liefst geclusterd op plekken met reeds een industrieel karakter.
   
• Kernenergie is wat het CDA betreft ook een goede optie van uitstoot-vrije energieopwekking. Nieuwe kernreactoren zijn schoner, veiliger en efficiënter dan ooit. Deze trajecten duren vaak jaren. Daarom is het CDA voor de ontwikkeling van kleine modulaire kernreactoren, juist bij de industrie. Kernenergie levert een belangrijke bijdrage in de energietransitie.
   
• De agrarische sector draagt mede bij aan het halen van de klimaatdoelen. Er kan veel meer duurzame energie lokaal worden geproduceerd door de zon, de wind en de aarde te benutten. Lokale coöperaties plaatsen bijvoorbeeld hun zonnepanelen op de daken van stallen om schone energie op te wekken voor de buurt. Deze vormen van verduurzamen wil het CDA stimuleren.

• Het CDA wil geen natuur of goede landbouwgrond gebruiken voor zonneweides. In plaats daarvan zetten wij in op het plaatsen van zonnepanelen op daken, industrieterreinen en overdekte parkeerplaatsen. Daar waar veel energie gebruikt wordt, moet het zoveel mogelijk lokaal worden opgewekt. Hiervoor wordt de zogenaamde zonneladder toegepast.
   
• Het CDA is voor het gebruik van restwarmte uit kassen en industrie via een warmterotonde. Hier kan nog een enorme duurzame slag worden gemaakt door deze warmte op te vangen en te hergebruiken. Aardwarmte gaat een belangrijke rol spelen in de warmtevoorziening van de toekomst. Het is belangrijk dat er voor de provincie een opschalingsplan komt voor aardwarmte.
   
• De provincie kan een belangrijke rol spelen in het oprichten van een regionaal publiek warmtebedrijf. Dit warmtebedrijf kan gemeenten helpen bij het realiseren van een warmtenet.
   
• Het CDA wil de CO2-uitstoot terugdringen. Daarom wordt ingezet op afvang, opslag, transport en hergebruik. Dit mag echter niet ondergronds op land.

Vele bedrijven en organisaties in Zuid-Holland houden zich bezig met het verminderen van CO2-uitstoot, verduurzamen van productieprocessen of onderzoek naar duurzame energiebronnen. Als provincie moeten we  gebruik maken van deze kennis. Bedrijven worden, vaak onterecht, gezien als een probleem voor de energietransitie. Het CDA ziet bedrijven echter als onderdeel voor de oplossing. Bedrijven zijn, in tegenstelling tot wat vaak wordt gezegd, vaak de bron van duurzame ontwikkelingen en innovaties. Ze beschikken vaak over kapitaal en kennis om de duurzame overstap te maken en om deze voor anderen te faciliteren. Dit betekent echter niet dat de provincie alleen langs de zijlijn hoort te staan.

• Het CDA is van mening dat de energietransitie beter gestimuleerd kan en moet worden. Bijvoorbeeld door geld te investeren in regionale ontwikkelingsmaatschappijen om duurzame initiatieven te stimuleren en ondersteunen.
   
• De provincie werkt samen met bedrijven en wetenschap om bijvoorbeeld start-ups of bedrijven de kans te geven risico’s te nemen op het gebied van duurzaamheid. Bedrijven die zich richten op de ontwikkeling van waterstof zouden bijvoorbeeld ondersteund kunnen worden bij het integreren ervan in bijvoorbeeld de industrie en mobiliteit.
   
• Burgerinitiatieven voor het plaatsen van kleine windmolens (onder de 15 meter) worden door het CDA gesteund en gestimuleerd. 

• Het toekennen van subsidies voor het vergroenen van bedrijventerreinen en de woonomgeving om hittestress en regenoverlast te verminderen. Wanneer de zon schijnt kan het namelijk tot wel 10 graden warmer zijn boven asfalt dan boven grasland.   
   
• Om de klimaatdoelen te halen moet de provincie ook verder kijken dan haar eigen kunnen. Het CDA ziet dan ook graag dat groene, duurzame initiatieven worden ondersteund vanuit de provincie. Er ligt een grote opgave voor de politiek en het bedrijfsleven, maar de houdbare oplossing ligt niet in beperkende maatregelen maar in stimulerende maatregelen. Niet om CO2-uitstoters in leven te houden, maar om hen de kans te geven met oplossingen te komen om hetzelfde te produceren, maar dan klimaatneutraal en voor een langere periode.

Grondstoffen worden steeds schaarser, daarom is het belangrijk om als  provincie Zuid-Holland in 2050 100% circulair te zijn. In deze circulaire samenleving worden alle grondstoffen steeds opnieuw gebruikt. Belangrijk om zowel bedrijfsleven als particulieren te betrekken in het bereiken van deze doelstelling. 

• Op het gebied van landbouw het bevorderen van kringlooplandbouw. Er zijn al talloze mooie voorbeelden in de provincie Zuid-Holland. Laat deze bedrijven ingezet worden als goed voorbeeld en andere agrarisch ondernemers inspireren. De provincie kan hierbij faciliterend en ondersteunend zijn door als intermediair tussen agrarisch ondernemers te fungeren.

• Het CDA wil dat de provincie inzet op kwalitatief hoogwaardige streekproducten via een regionale afzetmarkt. De provincie kan hier een verbindende rol spelen. Regionale producten zijn beter voor het milieu en de Zuid-Hollandse economie.

Nederland en de provincie Zuid-Holland zijn al eeuwenlang verwikkeld in de strijd tegen water. Het is een wonderlijke prestatie dat voor een land dat eigenlijk grotendeels onder water hoort te liggen we niet onder water liggen. Met de toenemende dreiging van de zeespiegelstijging moeten we ons echter wel blijven ontwikkelen en aanpassen. De effecten van klimaatverandering sijpelen nu al door in onze weerpatronen.

Het is niet alleen klimaatverandering waar we ons voor moeten aanpassen, maar ook de verharding en verdichting van steden in combinatie met extreem weer zorgt voor problemen. Daarom moeten we zuinig zijn met de natuur en het groen dat we nog hebben, bijvoorbeeld het Groene Hart, en natuur beter en meer integreren in stedelijk gebied. Natuur vangt niet alleen water op, het zorgt ook voor verkoeling (op een hete, zonnige dag in het gras liggen is beter dan op asfalt), betere luchtkwaliteit en zelfs beter concentratievermogen.  Aanpassen aan het klimaat levert ook positieve effecten op voor milieu en klimaatverandering. Het CDA stelt het volgende voor:

• Meer groen, minder tegels, groene daken en meer natuur in binnenstedelijk gebied. Dit zorgt met name voor minder wateroverlast, schonere lucht en er wordt minder warmte vastgehouden.
   
• Stimuleer inwoners te kiezen voor een groene tuinen in plaats van betegeld en een regenton om regenwater op te vangen, zodat er geen drinkwater gebruikt hoeft te worden voor besproeiing van planten en bomen.

• Het opnieuw instellen van een subsidieregeling voor agrariërs om windsingels aan te planten rondom hun schuren. Windsingels houden niet alleen wind tegen, maar bieden ook een habitat voor vogels en andere dieren én verminderen zelfs het energieverlies.

Door onze moderne manier van leven is de elektriciteitsvraag hoog, wat een enorme druk oplevert op ons elektriciteitsnet. De verwachting is dat deze stijging nog verder door zal zetten. Om deze druk op te vangen moet het elektriciteitsnet worden verzwaard op punten waar dat nodig is. Goede afstemming met de netbeheerders, overheden en energieproducenten is daarbij van groot belang.

• Cable pooling kan zorgen voor betere benutting van het elektriciteitsnet (gebruik maken van bestaande netwerk door het combineren van bv windmolens en opwek door zonnepanelen).
   
• Het opwekken van duurzame energie moet dicht bij het verbruik komen om zou ook het elektriciteitsnet te ontlasten.
   
• Stimuleren van onderzoek naar toepassingen van opslag bij overproductie van groene stroom door het gebruik van batterijen.

• Ook het produceren en gebruiken van waterstof in diverse sectoren kan zorgen voor een betere netbalans. Denk bijvoorbeeld aan toepassingen in de industrie, landbouw, mobiliteit en gebouwde omgeving.
   
• De verduurzamingsopgave die we hebben, heeft onmiskenbaar ruimtelijke aspecten. Zo zal het elektriciteitsnetwerk op een aantal punten moeten worden verzwaard. Waar mogelijk leggen we ondergronds aan. Hoe dan ook dient inpassing zo min mogelijk afbreuk te doen aan landschappelijke kwaliteiten.